Referendum w Szwajcarii: nie będzie wcześniejszego zamknięcia elektrowni jądrowych

Wyniki referendum z 27 listopada 2016 r.

W wyniku referendum, które dzisiaj odbyło się w Szwajcarii zdecydowano, że elektrownie jądrowe na terenie tego państwa nie zostaną wcześniej zamknięte. 54,2% Szwajcarów zagłosowało przeciwko inicjatywie ludowej Partii Zielonych, która zakładała właśnie taką propozycję. Frekwencja wyniosła 45%.

Co zakładał projekt inicjatywy ludowej?

Projekt zakładał zmianę art. 90 szwajcarskiej konstytucji i przewidywał funkcjonowanie elektrowni jądrowych przez maksymalny okres 45 lat, w związku z czym konieczne byłoby wyłączenie wszystkich działających na terenie Szwajcarii do 2029 roku. Warto wspomnieć, że po katastrofie nuklearnej japońskiej elektrowni Fukushima w 2011 roku uchwalony został przepis zakazujący budowy nowych elektrowni, z jednoczesnym zwróceniem uwagi na użytkowanie obecnych do momentu, w którym będzie to bezpieczne.

Szwajcarskie elektrownie atomowe

W Szwajcarii działają obecnie cztery elektrownie atomowe: Mühlenberg, Goesgen, Beznau i Leibstadt. Kompleks Beznau 1 i 2 oraz Mühleberg miały zostać wyłączone w 2017 r., Gösgen w 2024 r., natomiast Leibstadt, jako ostatnia, w 2029 r.

Szwajcarskie elektrownie atomowe, których zamknięcie miałoby nastąpić w wyniku referendum
Szwajcarskie elektrownie atomowe. Źródło: Neue Zürcher Zeitung

Szwajcarskie referendum było tzw. referendum podwójnym, w związku z czym konieczne było również przeliczenie głosów w poszczególnych kantonach. W przypadku omawianego referendum dotyczącego spowodowania wcześniejszego zamknięcia elektrowni jądrowych w Szwajcarii, przeciwko zagłosowało łącznie 20 kantonów (w tym 4 dawne półkantony).

Nie było to pierwsze referendum dotyczące elektrowni atomowych. Przykładowo, 23 września 1990 r. przyjęto inicjatywę obywatelską w zakresie wprowadzenia 10-letniego okresu moratorium na budowę nowych reaktorów jądrowych. Za inicjatywą zagłosowało wówczas 54,3% uprawnionych oraz 17 pełnych kantonów i 5 dawnych półkantonów (3 kantony i 1 dawny półkanton były przeciwne). W 2003 r. jednak zdecydowano o jego nieprzedłużeniu. Zwrócić należy uwagę, że łącznie nad wspomnianą tematyką głosowano względnie często, począwszy od 1957 r., kiedy to zdecydowano, poprzez zmianę konstytucji, o przekazaniu kompetencji w zakresie energetyki jądrowej federacji.