Sprawozdanie z Konferencji „Niemcy, Austria, Szwajcaria na arenie międzynarodowej”

Międzynarodowa konferencja naukowa

Niemcy, Austria, Szwajcaria na arenie międzynarodowej
Polityka – Kultura – Gospodarka

Łódź, 25-26 października 2013 r.

W dniach 25-26 października 2013 Katedra Badań Niemcoznawczych UŁ, już po raz trzeci, zorganizowała konferencję naukową, poświęconą krajom niemieckiego obszaru językowego, do udziału w której organizatorzy zaprosili badaczy z wiodących ośrodków naukowych w Polsce. Celem tegorocznej konferencji było omówienie funkcjonowania Niemiec, Austrii i Szwajcarii w otoczeniu międzynarodowym, zarówno na płaszczyźnie politycznej, kulturowej jak i gospodarczej. Na zaproszenie odpowiedziało kilkunastu badaczy m.in. z Uniwersytetu Warszawskiego, Jagiellońskiego, Adama Mickiewicza w Poznaniu, PAN (Warszawa) oraz Instytutu Zachodniego. Co najważniejsze, wśród nich znalazły się także osoby skupione wokół grupy badawczej Inicjatywa Helwecka. Z myślą o nich organizatorzy przygotowali dwa osobne panele, poświęcone wyłącznie problematyce szwajcarskiej.  W trakcie obrad poruszano kwestie związane z naturą systemu ustrojowego Szwajcarii, m.in. demokracji bezpośredniej, wyboru władz federalnych, a także jej funkcjonowania na arenie międzynarodowej, zarówno w obszarze teorii jak i praktyki politycznej. Interesujące referaty skłoniły uczestników do dyskusji, stając się tym samym dobrym punktem wyjścia do dalszych rozważań, zarówno w trakcie obrad jak i późniejszych rozmów kuluarowych. Z całokształtem rozważań zawartych w wygłoszonych referatach będzie można się zapoznać w tomie pokonferencyjnym, którego publikacja planowana jest na jesień 2014 r.

Warto zaznaczyć, iż gościem specjalnym łódzkiej konferencji był J.E. Lukas Beglinger, Ambasador Szwajcarii w Polsce, który przedstawił interesujący wykład na temat priorytetów i wyzwań szwajcarskiej polityki zagranicznej. Uzupełnieniem jego wystąpienia była prezentacja najnowszej książki pt. „Polityka Szwajcarii wobec Unii Europejskiej”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w 2013 roku. Publikacja została w całości sfinansowana przez Ambasadę Szwajcarii w Polsce.

Organizatorzy dziękują wszystkim uczestnikom za udział w tegorocznej konferencji, mając jednocześnie nadzieję, iż łódzkie spotkania na stałe wpiszą się w kalendarz spotkań badaczy, których zainteresowania skupione są wokół problematyki szwajcarskiej.  Tymczasem czekamy z niecierpliwością na kolejne spotkanie Inicjatywy Helweckiej, które odbędzie się 5 grudnia w  Poznaniu. Zapowiada się niezwykle interesująco, a zatem do zobaczenia!

Członkowie Inicjatywy Helweckiej na międzynarodowej konferencji naukowej

Już jutro (25 października) w Łodzi odbędzie się Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Niemcy, Austria, Szwajcaria na arenie międzynarodowej”, organizowana przez Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego. Z radością informujemy, że bierze w niej udział aż siedmioro członków Inicjatywy Helweckiej. W programie konferencji przewidziano panel poświęcony tematyce szwajcarskiej, podczas którego poruszone zostaną zagadnienia związane głównie z ewolucją systemu politycznego oraz realiów prowadzenia polityki zagranicznej Konfederacji Szwajcarskiej.

Pod tym linkiem mogą Państwo zapoznać się z programem konferencji.

Wizyta w Szwajcarii

Miło nam poinformować, że reprezentacja Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – dr Magdalena Musiał-Karg, dr Marcin Rachwał i mgr Krzysztof Duda – uczestniczyła w Landsgemeinde kantonu Appenzell Innerrhoden.  Zgromadzenie ludowe odbyło się 28 kwietnia 2013 r. – zgodnie z konstytucją tego kantonu – w ostatnią niedzielę kwietnia.

Zgromadzenie ludowe jest jedną z najstarszych form demokracji bezpośredniej – znaną już w starożytności. W Szwajcarii Landsgemeinde występowało w kantonach Glarus, Appenzell Innerrhoden, Zug, Schwyz, Uri, Obwalden, Nidwalden i Appenzell Ausserrhoden. W bardzo podobnej formie przyjęło się także na poziomie gminnym. Do dziś, na poziomie kantonalnym, przetrwało jedynie w dwóch kantonach Appenzell Innerrhoden i Glarus. W Appenzell zgromadzenie odbywa się pod koniec kwietnia, a w Glarus w pierwszą niedzielę maja (istnieje możliwość przeniesienia na następną niedzielę).

Więcej na temat zgromadzeń ludowych można przeczytać w artykule dr. Łukasza Jakubiaka Kantonalne zgromadzenia ludowe w Szwajcarii. Tekst dostępny jest w formie elektronicznej w Repozytorium Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (pdf, 76 kB).

Appenzell Innerrhoden to jeden z najmniejszych szwajcarskich kantonów. Zamieszkuje go jedynie nieco ponad 15 tys. osób (w tym samą stolicę – miasto Appenzell – ok. 6 tys.). Jest to jeden z najbardziej konserwatywnych regionów całego kraju. Niektórzy właśnie w tej cesze upatrują przyczyn ciągłego funkcjonowania tej formy demokracji.

Cała uroczystość związana z Landsgemeinde zaczyna się w mszą św. o godz. 9:00 w kościele w Appenzell. Następnie władze kantonalne oraz zaproszeni goście przechodzą do ratusza (w międzyczasie mieszkańcy oraz liczni turyści, którzy specjalnie przyjechali na Landsgemeinde udają się do okolicznych restauracji i kawiarni, by tam – przy kawie – zaczekać do godziny 12:00. Dokładnie w samo południe rozpoczyna się przejście władz i zaproszonych gości z ratusza na centralny plac miasta (Landsgemeindeplatz). W związku z bardzo uroczystą oprawą trwa to, mimo niedużej odległości, około godziny. Na miejscu są już mieszkańcy, którzy na podstawie dokonanej wcześniej identyfikacji mają możliwość wejścia do specjalnie przygotowanej dla nich strefy placu. Turyści nie mają możliwość wstępu do części przeznaczonej dla uprawnionych do głosowania – obserwują zgromadzenie z „zewnątrz” oraz z okien i balkonów budynków otaczających Landsgemeindeplatz.

W związku z bardzo dobrym rozpowszechnianiem informacji na temat głosowanych spraw (między innymi w Internecie (www.ai.ch), a także poprzez wcześniej rozsyłane do miejsc zamieszkania broszury), mieszkańcy mają doskonałą orientację co podejmowanych w czasie zgromadzenia kwestii.  Głosowanie, co charakterystyczne, odbywa się poprzez podniesienie ręki (w Glarus przez podniesienie kart wyborczych), a decyzja podejmowana jest na zasadzie wzrokowego oszacowania większości. Po zakończeniu obrad, co ma miejsce około godz. 15:00 (w zależności od liczby podejmowanych spraw), mieszkańcy udają się na festyn zorganizowany przez władze i świętują w lokalnych knajpkach w gronie znajomych, a także turystów.

Jak zapewniali sami mieszkańcy, jest to dla nich wielkie wydarzenie, w którym chętnie uczestniczą – przede wszystkim ze względu na długoletnią tradycję oraz chęć realnego wpływu na podejmowane decyzje, które bezpośrednio ich dotyczą. Dlatego też, często mimo zamieszkania w innych regionach Szwajcarii, wielu obywateli Appenzell przyjeżdża do swojego rodzinnego kantonu, by uczestniczyć w zgromadzeniu ludowym.

[nggallery id=1]

Zakończenie wystawy w Poznaniu

Informujemy, że 13 kwietnia zakończyła się wystawa „Nowoczesna demokracja bezpośrednia”, którą można było obejrzeć w okresie ostatnich dwóch miesięcy w Słubicach i Poznaniu. Wystawa zorganizowana została w wyniku współpracy Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM w Poznaniu z Ambasadą Szwajcarii w Polsce. Z wielką przyjemnością informujemy, że wystawa wzbudziła ogromne zainteresowanie nie tylko studentów, ale też pracowników i gości Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Mamy nadzieję, że poprzez takie akcje, popularyzujące demokratyczne wartości doświadczonej Szwajcarii, zwróci się uwagę na sprawdzone rozwiązania systemu politycznego Szwajcarii. Zapraszamy do śledzenia informacji na naszej stronie – już niebawem dowiedzieć będzie można się o kolejnych inicjatywach.